Mindfulness en Basisscholen

Mindfulness op de basisschool? Wat is daar het nut van? Wat kun je ermee? Wat heeft dat voor toegevoegde waarde?
Video afspelen

Uit onderzoek is gebleken dat door mindfulness:

Deze voordelen

zijn het resultaat van bepaalde processen in het brein. Mindfulness heeft een regulerende werking op de amygdala en stimuleert activatie van de prefrontale cortex. De amygdala is een kern van neuronen in je hersenen die betrokken is bij het ervaren, aansturen en verwerken van emoties. Het wordt ook wel het emotionele brein genoemd. De prefrontale cortex is een hersengebied met subonderdelen die allemaal een eigen functie hebben. Tezamen zorgen ze voor de uitvoering van gedrag. Dit houdt allemaal verband met onder andere beslissingen maken, doelen stellen, en dus ook reageren op emoties.

Dankzij het effect van mindfulness op de amygdala raakt het emotionele brein minder in paniek en de activiteit in de prefrontale cortex zorgt ervoor dat er beter kunt gereageerd wordt op emotionele situaties. Dit bevorderd het mentale welzijn van leerlingen.

 

Mindfulness is niet bedoeld voor een specifieke doelgroep en kan door iedereen beoefend worden. Wel zijn er concrete verbanden gelegd tussen mindfulness en bijvoorbeeld angst, depressie, stress en slaapproblemen.

Uit onderzoek is naar voren gekomen dat er een meetbare connectie tussen angst en mindfulness bestaat, maar deze is indirect. Mindfulness heeft namelijk “met een tussenstap” effect op angst. Dit verloopt via het zelfvertrouwen. Het beoefenen van mindfulness vermindert niet meteen de angst, maar heeft wél een positief en direct effect op de zelfverzekerdheid. Als je sterker in je schoenen staat en dus een hoger niveau van zelfverzekerdheid bereikt, heeft dit een meetbaar en concreet effect op angst. Het zorgt ervoor dat je in bepaalde mate beter met de angst om kunt gaan, waardoor de angst mogelijk ook vermindert.

Je kan zelfverzekerdheid dus ook zien als een tussenschakel die de resultaten van mindfulness doorgeeft aan de aanwezige angst. Om de uitwerking op angst te ervaren is het dus belangrijk dat deze tussenschakel goed de mogelijkheid heeft om zijn werk te doen.

Net als bij angst is er bij depressie sprake van een meetbare vermindering van de symptomen door mindfulness. Ook hier geldt dat dit grotendeels het resultaat is van een toegenomen zelfvertrouwen. Zelfvertrouwen is dus een sterke mediator!

De neiging om sterke emoties te ontwikkelen die verband houden met een laag zelfbeeld worden aantoonbaar verminderd door mindfulness. Kortom, mindfulness kan zelfverzekerdheid positief beïnvloeden en daardoor depressieve gevoelens tegenhouden of verlagen.

Stress is een veelvoorkomende reactie van het lichaam in verschillende situaties waarin iets verandert en een reactie nodig is. Eigenlijk is stress een van de duidelijkste voorbeelden van hoe lichaam en mentaal welzijn met elkaar verbonden zijn! Dat maakt de dynamiek tussen stress en mindfulness nog interessanter.

Recentelijk wetenschappelijk onderzoek laat dan ook zien dat de toepassing van mindfulness en

Slaapproblemen hebben erg vaak met stress te maken. Door stress slaap je moeilijker in en het heeft ook een negatieve invloed op de kwaliteit van je slaap.

Net als bij angst is er bij depressie sprake van een meetbare vermindering van de symptomen door mindfulness. Ook hier geldt dat dit grotendeels het resultaat is van een toegenomen zelfvertrouwen. Zelfvertrouwen is dus een sterke mediator!

Groter zelfvertrouwen maakt je weerbaarder tegen negatieve gedachten. Het werkt als het ware als een kussen om negatieve gevoelens op te vangen. Daarnaast verstrekt een groter zelfvertrouwen je incasseringsvermogen. Met incasseringsvermogen wordt in de psychologie bedoeld dat je methoden en technieken ontwikkelt om met tegenslagen om te gaan.

Mindfulness kan namelijk helpen bij het erkennen en herkennen dat gedachten en gevoelens zich ‘alleen maar’ in je hoofd afspelen. Ze zijn geen objectieve waarheden of onveranderlijke eigenschappen van de eigen persoonlijkheid. Een veel gebruikte kreet bij mindfulness is dan ook: ‘ik denk, maar ik ben mijn gedachten niet’.

De neiging om sterke emoties te ontwikkelen die verband houden met een laag zelfbeeld worden aantoonbaar verminderd door mindfulness. Kortom, mindfulness kan zelfverzekerdheid positief beïnvloeden en daardoor depressieve gevoelens tegenhouden of verlagen.

Stress is een veelvoorkomende reactie van het lichaam in verschillende situaties waarin iets verandert en een reactie nodig is. Eigenlijk is stress een van de duidelijkste voorbeelden van hoe lichaam en mentaal welzijn met elkaar verbonden zijn! Dat maakt de dynamiek tussen stress en mindfulness nog interessanter.

Recentelijk wetenschappelijk onderzoek laat dan ook zien dat de toepassing van mindfulness en meditatie oefeningen een opvallend effect hebben op de afname van stressreacties.

Dat opvallende verband tussen mindfulness en afname van stress kent de volgende kenmerken:

– Gevoelens van stress nemen af door toename van ‘spirituele’ gevoelens, concreet gezegd het relativeringsvermogen en de compassie voor jezelf.

– Mindfulness leert om gedachten en gevoelens, dus ook gevoelens van stress, te relativeren en met mildheid te beoordelen. Iets breder verwoord: door mindfulness neemt de empathie in algemene zin toe, en daaronder valt ook de empathie voor jezelf.

Slaapproblemen hebben erg vaak met stress te maken. Door stress slaap je moeilijker in en het heeft ook een negatieve invloed op de kwaliteit van je slaap.

In 2003 en 2004 is er al uitgebreid onderzoek gedaan om de effecten van mindfulness op de slaap te meten. De slaapstoornissen die de deelnemers ondervonden werden sterk verminderd.

Wat de deelnemers zelf belangrijker vonden, is de drastische verbetering van de subjectieve slaapkwaliteit. Oftewel, de deelnemers hadden heel sterk het gevoel dat hun slaap was verbeterd in vergelijking met de situatie voor hun deelname aan het onderzoek.

Nog een positief resultaat is dat de deelnemers langer en efficiënter sliepen. Te kort slapen kan leiden tot depressieve klachten en een slechter humeur, wat een verbeterde nachtrust tot een goede ontwikkeling voor de hele mentale gezondheid maakt.

De resultaten van het onderzoek toonden ten slotte ook nog iets opmerkelijks aan: een afname van vermoeidheidsgevoelens die de deelnemers overdag ervaarden. Niet alleen de nachtrust verbeterde, maar de effecten zijn dus door de hele dag heen merkbaar. Dit komt door het activeren van een lichamelijke ontspanning reactie. Deze conclusies komen overeen met andere onderzoeksresultaten, die suggereren dat ontspannende activiteit een effectieve behandeling tegen vermoeidheid is. Natuurlijk ligt een rechtstreeks verband tussen de vermindering van vermoeidheidsgevoelens overdag en de verbetering van de slaap ’s nachts voor de hand, maar het is ook bijzonder hoe een verschil in slaap hele dagen, maanden en misschien wel jaren kan beïnvloeden.

New free courses

Support Seven Courses!

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur adipiscing elit dolor
donate

Social share

Share on facebook
Facebook
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn
Share on telegram
Telegram